Finansal piyasalarda her şeyin mantıklı olduğunu düşünmek yanlış olur. Aksine, düzensiz fiyat hareketleri her gün meydana gelen olaydır ve fiyat ne kadar büyük momentumu kazanırsa, piyasa o kadar istikrarsız ve öngörülemez hale gelebilir. Tüm insanlar gibi, yatırımcılar da duygusal kararlara eğilimlidir ve finansal piyasalarda en yaygın duygular korku ve hırstır.
Yıllar içinde piyasa araştırmacıları bu iki duygunun piyasaları nasıl etkilediğini ölçmeyi öğrendiler ve böylece korku ve hırs endeksini oluşturdular. Gönderinin kapsamı, ne olduğunu ve nasıl çalıştığını analiz etmektir.
Korku ve hırs endeksi nedir?
Korku ve hırs endeksi, genel piyasa duyarlılığını ölçmeye çalışır. Belirli bir piyasanın aşırı fiyatlandırılmış mı yoksa düşük değerlendirilmiş mi olduğunu belirlemeye yardımcı olur. Trend boğa olduğu zaman, yatırımcılar aşırı iyimser ve hırslı olur ve bu da fiyatın daha da yükselmesine neden olur. Öte yandan, şüpheci yatırımcılar, kötü basın veya düzenleyici baskı, ayı trendlerine neden olur. Ayı trendlerinde, korku piyasaya bulaşır ve yatırımcıların piyasayı dibe vuracakları umuduyla pozisyonlarını kapatmalarına neden olur.
Bu tür düzensiz davranışlar, yatırımcılar aklılarını pencereden atıp piyasada kumar oynamaya başladıklarında aşırılıklara yol açabilir. Piyasa tepelerinde ve diplerinde muazzam fiyat dalgalanmaları bunu yansıtacaktır. Nihayetinde, korku ve hırs endeksi, herhangi bir anda piyasanın hangi durumda olduğunu tanımlamayı amaçlar.
CNNMoney, hırs ve korkunun yaygın duygularının borsa davranışını ve durumunu nasıl etkilediğini tahmin etmek için endeksi geliştirdi. Alternative.me, endeksi kripto piyasası için tanıttı ve uyarladı.
Korku ve hırs endeksi nasıl çalışır?
Source: Alternative.me
Kripto korku ve hırs endeksi 0 ile 100 arasında değişen bir aralığına sahiptir. 0 aşırı korku anlamına gelip 100 aşırı hırsını gösterir. Bu tür aşırı okumalara henüz ulaşılamadı.
Puan 0’a yakınsa, korkunun piyasaya hakim olduğu ve satıcıların(ayıların) kontrol ettiği ve fiyatların düşmeye devam ettiği anlamına gelir. Kırmızı renk korku endeksini gösterir. Puan 0’a ne kadar yaklaşırsa, düzeltme olasılığı ve hatta düşüşten yükselişe dönüş eğilimi olasılığı o kadar yüksek olur.
100’e yakın bir puan, hırsın piyasaya hakim olduğu ve alıcıların onu kontrol ettiği anlamına gelir. Sonuç olarak, fiyatlar yükselmeye devam ediyor. Puan 100’e ne kadar yakınsa, düzeltme ve hatta trendin tersine çevrilme olasılığı o kadar yüksek olur. Puan yeşil renktedir.
Korku ve hırs seviyeleri yoğunluklarına göre farklılık gösterir. 0 ile 24 arasında bir puan ‘’aşırı korku’ olarak kabul edilir. 24 ile 49 arasındaki puan, piyasada ‘korkunun’ hakim olduğunu gösterir. 50 puan, piyasanın tarafsız bölgede olduğu ve önyargı olmadığı anlamına gelir. 51-74, piyasanın ‘hırslık’ üzerinde çalıştığını ve 75 ile 100 arasında olan okumalar, kripto piyasasına hakim olan ‘aşırı hırslık’ anlamına gelir.
Korku ve hırs endeksini oluşturan bloklar
Alternate.me, korku ve hırs endeksinde beş bileşen içerir. Beşi değişkenlik, piyasa momentumu/hacmı, sosyal medya, hakimiyet ve trendlerdir. Eskiden altıydı, ancak anketler(altıncı olan) şu anda duraklatıldı.
Değişkenlik
Değişkenlik, endeks verilerinin %25’ini oluşturmaktadır. Mevcut değişkenlik, bitcoin’in maksimum düşüşlerine göre hesaplanır ve bunları 30 ve 90 günlük ortalamalarla karşılaştırır. Yüksek hacimlerdeki artış, piyasanın korku içinde olduğunu ve satıcılar tarafından istila edildiğini gösterir.
Piyasa momentumu/hacmi
Piyasa momentumu ve endeks veriilerinin bir başka %25’i. Bu ikisi ayrıca 30/90 günlük ortalamalarla karşılaştırılır. Hareketli bir piyasada alım hacimleri günlük olarak arttığında, piyasanın aşırı derecede yükselişte olduğu veya hırslık içinde olduğu anlamına gelebilir.
Sosyal medya
Sosyal medya, endeks verilerinin %15’ini oluşturuyor. Şirket, en popüler kripto paralara bağlı Twitter hashtag’lerini(web sitesinde yalnızca bitcoin için gösterseler de) kapsamlı bir şekilde analiz eder ve ardından platform kullanıcıalrının temalarla ne kadar ve hangi zaman aralıklarında etkileşime girdiğini hesaplar. Konularla ilgili yüksek etkileşim ve belirli coinlere yükselen ilgi, hırslı bir piyasa aşamasına eşittir.
Hakimiyet
Kripto piyasa hakimiyeti, endeks verilerinin %10’unu oluşturuyor. Bitcoin kripto piyasasında bir sığınak haline geldiği için, hakimiyeti korkunun mu yoksa hırslılığın mı hakim olduğunu gösteriyor. Bitcoin’in hakimiyeti arttığında, piyasanın korku içinde olduğu gösterir. Hakimeyet düştüğünde, yatırımcılar çeşitli altcoinlere akın ediyor ve bu da piyasanın hırslık içinde olduğunu gösteriyor.
Trendler
Google veri trendleri, endeks verilerinin %10’unu oluşturur. Şirket, belirli terimler için arama hacminin belirli bir dönemde ne kadar değiştiğini değerlendirmek için veri trendleri, özellikle de bitcoin’i kullanır. Belirli terimlerdeki artış, hem korkunun hem de hırslığın halim olduğu piyasayı gösterebilir. Her şey aramanın psikolojiğine bağlıdır. ‘’Bitcoin piyasası manipülasyonu’’ ifadesinin aramasındaki bir artış, piyasanın korku içinde olduğu anlamına gelebilirken, ‘’bitcoin satın al’’ ifadesindeki bir artış, hırslılıktan ilham alan bir piyasa anlamına gelebilir.
Endekse güvenebilir misin?
Korku ve hırs endeksi, araştırma cephaneliğine ekleyebileceğin yararlı bir araçtır. Ancak yatırım kararlarını tamamen endeksten elde edilen verilere dayandırmamalısın. Daha bilinçli bir karar vermek için hem temel hem de teknik analizleri dahil etmelisin.
Aynı şekilde, endeks bir tahmin aracı olarak değil, diğer teknik ve temel araçlar ve göstergelerle tamamlaman gereken bir değerlendirme olarak kullanılmalıdır.
