Varlık dağılımı nedir?
Riskleri sınırlamak ve getirileri artırmak isteyen yatırımcılar, portföylerini çeşitli varlık sınıflarından araçlarla oluşturmayı düşünmelidir. Bu sınıflar, örneğin, hisse senetleri, emtialar, grayrimenkul, nakit eşdeğerleri, değerli metaller, yatırım fonları, hisse senedi endeksleri, özel sermaye, kripto para birimleri vb.
Fonların çeşitli varlık sınıflarına dağılması, her kategorideki varlıklar farklı performans gösterdiğinden portföylerin dengelenmesine yardımcı olur. Örneğin, riske açık varlık sınıfı olarak düşünülen hisse senetleri, ekonomi iyi durumdayken iyi performans gösterip risksiz varlık sınıfı olan tahviller aynı dönemde düşük performans gösterecektir. Ekonomideki temel koşullar değiştiğinde tahviller yükselir ve hisse senetleri düşer.
Varklık Dağılımı Modelini Belirleyen Faktörler
İhtiyaçların, dağılımı modelini oluştururken göz önünde bulundurulması gereken başlıca şeylerden biridir. Sermayelerini korumak istiyorsan, kaynaklarının çoğunu tahvillere veya temettü ödeyen düşük riskli hisse senetlerine yatırmayı düşünmelisin. Ortalamanın üzerinde getiri elde etmeyi umuyorsan, muhtemelen, geçmişte tahvil, grayrimenkul veya değerli metaller gibi varlıklardan daha iyi performans gösterme eğiliminde olan küçük ölçekli hisse senetlerine paralarının büyük bir kısmını koymuş olursun.
Bir diğer önemli faktör risk toleransıdır. Riskten ne kadar kaçınırsan, portföyünün o kadar koruyucu olacaktır. Ve tam tersi, risk toleransının ne kadar yüksekse, portföyünü daha riskli varlıklar oluşturacaktır.
Yaş, bireyin sepetinde ne olması gerektiğini belirler, ama kaynaklarını nasıl dağıtacağının bir diğer önemli belirleyicisidir. Daha genç bir insan muhtemelen daha uzun bir yaşam beklentisine, daha yükek bir risk toleransına ve emeklilik için bir yuva yaratma arzusuna sahip olacaktır. Orta yaşlı bir kişi büyük ihtimalle hem riskli hem de muhafazakar yatırım türlerinden oluşan karma bir portföye sahip olacaktır. Ve emekli olmak üzere olan bir kişi, fonlarının çoğunu, çok güvenli olarak kabul edilen devlet tahvillerinde veya temettü aristokratlarında, yani 25 yıl üst üste temettü ödeyen şirketlerde alacaktır.
Sonunda, her şey senin risk toleransına bağlıdır. Ve buna bağlı olarak, ne tür bir yatırım portföyü oluşturmak istediğini ve hangi varlıkların yüzde kaçını oluşturacağını seçeceksin.
Ne tür portföyler var?
Herhangi bir portföydeki varlık dağılımı risk toleransına bağlı olduğundan, tüm olası portföy varyasyonları almak istediğin risk derecesine bağlı olacaktır. Bu nedenle, portföyler çok düşük riskli veya koruyucudan çok yüksek riskli veya agresif olana kadar değişecektir. Pörtföylerin birkaç olası varyasyonuna bakalım.
Koruyucu portföy
Muhafazakâr bir portföy düşük risklidir. Fonlarının büyük bir kısmını devlet tahvillerine(örneğin Alman Derneği), ABD Hazine bonolarına, büyük şirketler tarafından ihraç edilen tahviller gibi düşük riskli menkul kıymetlere koyarak oluşturabilirsin. Bunların çoğuna sabit getirili menkul kıymetler de denir.
Portföyün hedefi, fonlarının başlangıç değerini korumak olacaktır, bu nedenle bu tür portföylere sermaye koruma portföyleri denir. Bu portföyün getirileri muhtemelen enflasyonun gerisinde kalacaktır.
Riskten ve hisse senedi gibi varlıklardan kaçınmaya çalışsan da, portföyünü biraz karıştırmak için fonlarının %10’unu en güvenli mavi çipli hisse senetlerine eklemeyi düşünebilirsin.
Orta riskli portföy
Orta riskli model portföyler veya dengeli portföyler, genellikle sabit getirili menkul kıymetler ve hisse senetleri arasında eşit kısımlara bölünür. Bu tür bir model, portföyünün büyümesi ile gelirin arasında bir denge sağlamak içindir. Bu portföyler, doğası gereği koruyucu olanlardan daha risklidir. Üç ila beş yıllık bir süreye sahip olacaklardı ve genellikle temel piyasa koşullarına bağlı olarak gözden geçirilip yeniden yapılandırıldılar. Orta düzeyde risk toleransı olan enflasyona ayak uydurma beklentisi olan yatırımcılar için uygundur.
Dağılım modelinde her zaman bir miktar esneklik vardır ve çeşitlendirmenin riski önemli ölçüde artırmaması koşuluyla, portföyün %10-15’ini alacak başka araçlar kullanma olasılığı vardır. Herhangi bir yatırımcı, herhangi bir portföy modeline ne kadar ve hangi araçların dahil edilmesi gerektiğine karar vermelidir.
Agresif portföy
Agresif bir portföy öncelikle hisse senetlerinden, muhtemelen küçük çaplı olanlardan oluşacaktır. Bu portöyün değeri yıl boyunca vahşi dalgalanmalar gösterebilir. Bu portöy büyümeye yöneliktir ve yatırımcılar onu daha yüksek getiri sağlayan çeşitli büyüme stoklarıyla doldurmaya çalışacaklardır. Portföyünün uzun vadeli büyümesiyle ildilendiğin için hisse senetlerindeki kapsamlı düzeltmelerden endişe duymazsın.
Kripto piyasası yatırım büyüme stratejisine ait olduğundan, portföyünnün değişken kısmını hisse senetlerine ve kripto para birimlerine bölebilirsin. Çeşitlendirme amacıyla ek sabit gelir elde etmek için devlet tahvilleri, altın gibi enflansyona dayanıklı varlıklar ve bazı yüksek temettü hisseleri gibi sabit getirili menkul kıymetler eklemek isteyebilirsin.
Agresif portföyün şöyle görünebilir:
Çeşitlendirmeyi düşün
Gösterilmiş üç portföy, her bir portföy türü içinde daha fazla varlık dağılmak için daha fazla varyasyona ve daha esnek yollara sahip olabilir. Koruyucu, orta riskli veya agresif olsunlar, presipleri iletirler, ancak kendi başlarına kesin bir bilim değildirler. Bu nedenle, sunulandan daha esnek olabilirsin. Koruyucu portföyününü tamamen düşük riskli varlıklarla derlemek yerine, %10 orta riskli ve muhtemelen %3-5 yüksek riskli varlıklar ekleyebilirsin.
Güvenlik kavramı görecelidir
Devlet tahvillerinin onlarca yıldır güvenli kabul edildiğini biliyorsun. Ancak, çeşitli jeopolitik riskler ve bu araçlardan elde edilen getiriler dikkate alındığında fikir değişiyor olabilir.
Örneğin, hükümet ve şirketler tarafından ihraç edilen tahvillerin yaklaşık %15’i negatif getiri taşır. Bu ne anlama geliyor? Bu, bu tür tahvilleri satın aldığında, onları elde tutmak için ödeme yapman gerekeceği ve vade sonunda tahvillere yaptığın ilk yatırımdan daha az para alacağın anlamına gelir.
Aynı zamanda, sermayeni korumana yardımcı olacak koruyucu bir yatırımın amacına, 2022’de küresel olarak %5’ten fazla olan ve muhtemelen öngörülebilir gelecekte de böyle kalacak olan enflasyonun önünde kalmaktan hiçbir şey söylemeden meydan okunduğu anlamına gelir.
Bu nedenle, düşük riskli yatırımlardan bahsederken, güvenli kabul edilen varlıkların geçici bir süre için böyle olabileceğini, ancak küresel ekonominin çalkantılı olduğu bir geçiş döneminde güvensiz hale gelebileceğini hatırlaman gerekir.
Bu nedenle, durum tespiti yapman ve ancak o zaman her bir portföye hangi varlıkları koymak istediğine ve bunların yüzdelerine karar vermen gerekir.
Son düşünceler
Portföyünü uygun risk kategorilerine göre dağıtarak yönetmek, yatırım hedeflerine ulaşmanı ve kârını artırırken risklerini azaltmanı sağlar. Bu parçada açıklanan üç ana varlık dağılımı stratejisi, her bir stratejinin hedeflerini, risk toleransını ve zaman tercihini anlamına yardımcı olmalıdır.
Sana en uygun dağılım modelini seçtikten sonra, varlıklarını düzenli olarak gözden geçirmeyi, gerekirse portföyü güüncellemeyi, piyasalara açıklığını azaltmayı veya arttırmayı ve uzun vadeli yatırım hedeflerin doğrultusunda hareket etmeyi unutma.
