ROI veya Yatırım Getirisi, belirli bir yatırımdaki potansiyel kârı değerlendirmenin en sık kullanılan yoludur. Belirli bir projeyi üstlenip üstlenmemeye karar vermeden önce, kurumsal yatırımcılar yatırım getirisini tahmin etmelerine yardımcı olabilecek bazı hesaplamalar yapmaya çalışırlar ve ön rakamlar veya bir yüzde aldıklarında projeye yatırım yapmaya değip değmeyeceğine karar verirler.
ROI yatırımı, potansiyel getirilerinizi hesaplamanın en basit yollarından biri olsa da, yatırımcılar bunu çok geniş bir alanda kullanıyor. Yatırım getirisi hesaplama formülünü hemen hemen tüm yatırım türleri için kullanabilirsin: hisse senetleri, emtialar, tahviller, kripto para birimleri, gayrimenkul veya yaklaşmakta olan girişimin. Yatırım getirisi, ortalamanın üzerinde beklentileri olan ve belirli bir kripto para birimine yatırılan belirli bir miktar paranın getirisini tahmin etmek isteyen kripto yatırımcıları da dahil olmak üzere perakende yatırımcılar için de faydalı olabilir.
ROI’yı hesaplamanın en basit formülü
ROI = Net Gelir (kazanç) / Yatırım maliyeti (maliyet)
Yatırım getirisine ulaşmak için gelirini yatırımının maliyetine böldüğün en basit ve yaygın olarak kullanılan formüldür.
Gelirinin sonunda elde ettiğin toplam kazanç olduğunu ve yatırımının maliyetinin projeye(varlığa) ne kadar ödediğin(girdi) olduğunu düşünebilirsin. Ve yatırım getirisini aldın!
BTC/USD ile bir örnek
20 Temmuz 2021’de 30.000$ fiyatına 1.000$ değerinde BTC/USD satın alıyorsun. Aynı yılın 15 Ekim’inde BTC’nin fiyatı 60.000$’a ulaşıyor ve 2.000$ geri alarak pozisyonunu kapatıyorsun.
Örnek için yatırım kazancı formülünü uygulayalım.
ROI =(2.000 – 1.000)/(1.000)=1 veya %100
ROI formülünün uygulanması
ROI’nin hesaplanması kolay olmakla kalmaz, aynı zamanda yatırımcıların belirli bir yatırım projesini üstlenip üstlenmeme konusunda karar vermelerine de yardımcı olur. Ayrıca belirli bir yatırımın nasıl ilerlediğini ve devam etmenin ihtiyatlı olup olmadığını da kontrol edebillirler. Yatırım getirisi pozitifse, yatırımcılar muhtemelen onunla devam edecek ve negatifse(maliyet getiriden daha yüksekti), muhtemelen tamamen bırakacaklar.
Basit formül, düşük performans gösteren yatırımları iyi performans gösteren yatırımlardan ayırarak yatırımcıların buğdayı samandan ayırmasına yardımcı olabilir. Yöntemi kullanarak yatırımcılar çok daha yüksek bir optimizasyon düzeyine ulaşabilirler.
ROI’nin avantajları
ROI formülü göze çarpıyor. Her şeyden önce, uygulanması kolaydır. İki sayı girin: gelir ve maliyet. Getiri, göreceli bir terimdir ve farklı insanlar için farklı şeyler ifade edebilir. Bunun için evrensel olarak kabul edilmiş bir tanım yoktur.
Öte yandan, kelimenin evrensel olarak anlaşıldığı gibi, çoğu yatırımcı tarafından getiri teriminin ne anlama geldiği konusunda yanlış anlaşılma yoktur.
ROI’nin dezavantajları
Yatırım getirisini hesaplama formülü basit olsa da dezavantajları vardır. İlk olarak, resimde zamanlamayı içermez. Yüksek bir ROI çekici bir sayı olsa da, yatırımın daha düşük ROI’ye sahip olandan daha iyi olduğu anlamına gelmeyebilir. Neden? İki varlık tam olarak %100 ROI’ye sahip olabilir, ancak biri bir yılda, diğeri üç yılda biter. Bu nedenle, formülde zamanlamanın olmaması, yatırımcıların tüm yatırım dönemi boyunca elde edecekleri gerçek yatırım getirisini biraz bozar.
İkincisi, formülün manipüle edilmesi kolaydır. Bir yatırım yöneticisi, bakım maliyetleri, emlak vergileri, yasal ücretler vb dahil olmak üzere yatırımllar için toplam maliyetleri gizlemeye karar verebilir. Bu nedenle, bazı harcamalar hesaplamanın dışında tutulduğundan gerçek yatırım getirisi gösterildiği kadar yüksek olmayacaktır.
Yıllık esasa indirgenmiş ROI formülü
En basit ROI formülünde hariç tutulan zaman faktörünün, üç yıl ve üç hafta içinde elde edilen %50’lik ROI arasında ayrım yapmadığını büyük olasılıkla görürsün. Hiç şüphe yok ki, üç haftalık %50’lik bir yatırım getirisi, üç yıllık %50 ile aynı getiri değildir. Bu nedenle, formülü buna göre ayarlamamız gerekiyor.
Böylece, normal formülle verilen bir BTC/USD örneğimiz oldu. Aynı getiri ve maliyeti uygulayarak ancak yıllık esasa indirgenmiş hesapmalar yapalım.
Normal = (2,000$ – 1,000$) / 1,000$ = %100
Yıllık esasa indirgenmiş = [(2,000$ / 1,000$) ^ (1 / ((Ekim 15 – Temmuz 20)/365) )] -1 = %1732.1
Kripto araçları değişken olsa da, yıllık yatırım getirisi de biraz çarpık bir resim sunabilir. Bununlar birlikte, yatırımcılar, daha az değişken ticari girişimlerde büyük ölçüde düzenli ve yıllık ROI formül hesaplamalarına güvenirler.
Son düşünceler
Normal yatırım getirisi hesaplama formülü, yatırımın potansiyel getirisini belirlemenin veya mevcut yatırımlarının ne kadar iyi performans gösterdiğini değerlendirmenin en kolay yoludur. Belirli yatırımların nasıl performans gösterdiğini daha iyi anlamak için ROI formülünü sana yıllık sonuçlar verecek şekilde uyarlamak isteyebilirsin. İki formül yeterli değilse, bir yatırımcı İÇ Getiri Oranı(INN), Özsermaye Getirisi(ROE) veya Varlık Getirisi(ROA) gibi daha gelişmiş formüllere başvurabilir.
